Militarna przeszłość Kosowa na celowniku parlamentarzystów

Obalenie rządu w obliczu globalnego kryzysu sanitarnego Przeprowadzone w grudniu 2019 r. przedterminowe wybory parlamentarne dały przewagę Ruchowi „Samookreślenie” (alb. Lëvizja Vetëvendosje - LVV), założonemu 15 lat temu przez obecnego lidera, Albina Kurtiego. Kurti został premierem i stworzył rząd koalicyjny z Demokratyczną Liga Kosowa (alb. Lidhja Demokratike e Kosovës – LDK), która zajęła 25% miejsc w parlamencie, zaraz za LVV. Oznacza to nadejście nowej ery, naznaczonej przez obietnicę zakończenia rządów oskarżanych o korupcję elit.

Rząd nie przetrwał jednak długo, ze względu na wotum nieufności postawione mu przez LDK – partię rządzącą w regionie od 20 lat. Zmiana była ważnym sygnałem dla partii na szczeblu centralnym. Dla Arbenity Nreçaj, 24-letniej nauczycielki, „zwycięstwo Vetëvendosje w Podujevë jest krokiem naprzód w zdobywaniu zaufania wyborców w całym Kosowie”. „To potwierdza chęć zmiany” - ocenia Edona Bajrami, młoda absolwentka psychologii. Wybory na burmistrza Podujeva były jak próba generalna dla głównych partii politycznych, w której trzech kandydatów pochodziło z trzech największych partii w kraju: LDK, LVV i Demokratycznej Partii Kosowa (PDK).

Obalenie rządu tymczasowego prowadzi do kryzysu politycznego, który dotyka Kosowo w listopadzie 2020 r. Prezydent Hashim Thaqi i jego prawa ręka Kadri Veseli zostają oskarżeni o „zbrodnie wojenne i zbrodnie przeciwko ludzkości, w tym morderstwo, wymuszone zaginięcia, prześladowania i tortury” przez Specjalna Izba Sądowa Kosowa Międzynarodowego Trybunału Karnego. Thaqi rezygnuje ze stanowiska, a Vjosa Osmani zostaje tymczasowym prezydentem. Lud żąda nowych wyborów parlamentarnych z myślą o wyborze nowego prezydenta, ale przede wszystkim o odsunięciu rządu, który uznaje za powołany nielegalnie. Również w 2017 roku zdarzyło się, że akt oskarżenia o zbrodnię wojenną skierowany przeciwko ówczesnemu premierowi doprowadził do dymisji rządu i zarządzenia nowych wyborów parlamentarnych.

Rząd Avdullaha Hotiego uzyskał w głosowaniu większość 61 na 120 głosów, co stanowiło minimum wymagane do uzyskania władzy. W odpowiedzi na ten wynik, Ruch Samookreślenie zwrócił się w do Trybunału Konstytucyjnego o ocenę prawidłowości zarządzonego głosowania, gdyż wziął w nim udział poseł Etem Arifi – członek LDK, który został skazany na piętnaście miesięcy więzienia za „oszustwo związane z dotacjami”. Konstytucja Kosowa stanowi, jednak że „mandat posła wygasa lub traci ważność, jeżeli zostanie skazany za przestępstwo na rok lub dłużej więzienia”. Jeśli więc uznać głos Arifiego za nieważny, rząd nie uzyskał 51% poparcia.

Według decyzji Sądu Konstytucyjnego, rząd Hotiego został wybrany niezgodnie z Konstytucją, tymczasowy Prezydent Kosowa Vjosa Osmani zarządził więc przedterminowe wybory na 14 lutego. Zakochani będą mogli więc wrzucić swój głos do urny Kosowie! Albin Kurti (Samookreślenie) nie pozostawia wątpliwości, że spodziewa się wkrótce powrotu do pracy. „Chociaż straciłem poparcie połowy posłów”, powiedział w jednym z wywiadów we wrześniu, „nasze poparcie uległo podwojeniu”. To nie przypadek, że „siły starego reżimu” połączyły siły przeciwko niemu i jego partii; „Wiedzą dokładnie, jakie byłyby wyniki, gdyby były nowe wybory”. W rzeczywistości reelekcja Kurtiego zależy od pewnych warunków. Według sondaży popularność jego partii wciąż rośnie. Dzięki nowym wyborom Vetëvendosje może uzyskać większość w parlamencie, nawet bez partnera koalicyjnego. Ponadto „stary reżim” weteranów UCK w tym kraju jest obecnie wyraźnie osłabiony. Były główny rywal Kurtiego, były prezydent Hashim Thaçi, ma odpowiedzieć przed Specjalną Izbą Sądową Kosowa w Hadze. Rząd Trumpa popierał LDK, co wyraźnie zapewniło mu szybsze rozwiązanie konfliktu. Niemniej jednak Donald Trump przegrał. Prezydent elekt Joe Biden jest uznawany za eksperta w sprawach regionu. Jako senator w latach 90. prowadził kampanię na rzecz międzynarodowej interwencji przeciwko serbskiej agresji. Przed tegorocznymi wyborami prezydenckimi w USA Albin Kurti wezwał wszystkich wyborców w Kosowie do głosowania na Joe Bidena.

Przypis tłumacza: Na godzinę 3.16 15 lutego 2021, po obliczeniu 96.85% głosów, wynik LVV w wyborach przeprowadzonych 14 lutego wynosi 48% głosów.